De coronacrisis stelt het onderwijs dit jaar voor behoorlijke uitdagingen. Lessen op afstand hebben de niveauverschillen tussen leerlingen vergroot, en nog steeds. Op vrijwel elke school kampen leerlingen met achterstanden. Hoe kunt u die achterstanden efficiënt aanpakken? We lichten een individuele aanpak toe.
Leerachterstanden zijn een van de problematische gevolgen van de coronacrisis. Scholen in heel het land zoeken naar succesvolle manieren om leerachterstanden in te halen. Ook de overheid springt bij. Er zijn dan ook subsidies beschikbaar gesteld om de achterstanden te verkleinen. De aanpak verschilt per school. Sommige scholen kiezen ervoor extra lessen in te plannen om leerlingen klassikaal bij te scholen. Andere scholen gebruiken de Keuzewerktijd (KWT) aan het einde van de dag. Leerlingen zonder achterstand volgen in die uren extra vakken, bijvoorbeeld fotografie of sterrenkunde, om hun interesse te verbreden en te verrijken. Leerlingen met achterstand in een bepaald vak benutten deze uren om deze in te halen.
Beperkt aantal lesuren optimaal benutten
De aanpak van leerachterstanden kan ook effectiever en efficiënter. Klassikaal bijscholen verhoogt bijvoorbeeld het aantal lesuren per week maar is maar voor een deel van de klas relevant. Niet iedereen in de klas heeft immers op dezelfde vakken en in dezelfde mate achterstand. En door leerlingen die achterstand hebben opgelopen de leuke extra verbredingsvakken te ontnemen, benadruk je de verschillen tussen leerlingen alleen maar meer.
Een persoonlijke aanpak per leerling is dan ook aan te raden. Om achterstanden zo effectief en efficiënt mogelijk aan te pakken, moet je eerst weten wat het niveau van de leerling is per vak. In sommige vakken zal de leerling beter zijn dan gemiddeld en in andere vakken heeft hij misschien een achterstand. Vanuit Magister zien we in de praktijk dat het mogelijk is om ruimte te creëren in het lesprogramma van iedere leerling, zonder zijn totale aantal wekelijkse lesuren te verhogen. Leerlingen met achterstanden moeten al hard werken om op niveau te komen en te blijven, het is zonde om hen extra te belasten door meer lesuren in te plannen of de leuke bijvakken te schrappen.
Ruimte creëren in het lesprogramma
Bij Magister zien we het zo: creëer ruimte op onderdelen waar een leerling al goed in is. Bijvoorbeeld door het aantal lesuren te verminderen van vakken waarin leerlingen geen achterstand of zelfs een voorsprong hebben. Geef een leerling die goed is in wiskunde daar bijvoorbeeld geen vier uur per week les in, maar drie uur per week. Het vrijgekomen uur kan hij dan besteden aan herhalingslessen van het vak waar het minder goed gaat. Een individuele aanpak brengt wel planningsuitdagingen met zich mee. Deze oplossing kost roostermakers wel even meer tijd. Ze moeten onder andere tijd investeren om persoonlijke roosters samen te stellen naast de drukke werkzaamheden die ze al hebben. Door corona zitten we nu eenmaal in een uitzonderlijke situatie. Er is geen ideale oplossing. Wat we schoolleiders, docenten en OOP’ers duidelijk willen meegeven, is dat er tegenwoordig voldoende technische mogelijkheden zijn om een succesvolle gepersonaliseerde aanpak van leerachterstanden te realiseren.
Keuzewerktijd en lesgroepen
In principe is het met élk roosterprogramma mogelijk om leerachterstanden op individueel niveau aan te pakken. De dynamische roosterkoppeling van Magister geeft je wat meer mogelijkheden, maar het kan ook met een bestandskoppeling. Over het toepassen van een dynamische roosterkoppeling leest u meer in het ervaringsverhaal van 2college en het ervaringsverhaal van VOBO-scholen. Keuzewerktijd kán ingezet worden om herhaallessen te plannen. Of je gaat naar lesgroepen met zogenoemde roostertechnische vakken. In plaats van vier uur wiskunde klassikaal te geven, is er dan bijvoorbeeld drie uur wiskunde aan de basisgroep en een uur wiskunde extra aan de leerlingen die niet hoeven te herhalen. Per leerling wordt dan bepaald hoe hij die uren het beste kan inzetten met het oog op zijn niveau en eventuele voorsprong en achterstand.
Tempodifferentiatie in Magister.me
Heeft u Magister.me of het Magister Suite Innovatiepakket in gebruik? Dan beschikt u over studiewijzers waarmee leerlingen stap voor stap kunnen werken aan een persoonlijk inhaalprogramma, of op eigen tempo zelfstandig het lesprogramma van de klas kunnen doorlopen. En is de achterstand minder groot? Dan biedt u leerlingen met een paar kliks extra oefenstof aan. Zo kunnen leerlingen gestructureerd en mét succeservaringen hun achterstand inhalen. En een compliment of een extra steuntje in de rug, plaatst u ook eenvoudig in de persoonlijke leerlijn van de leerling. Wel zo fijn!
Mensen bepalen het succes
Leerachterstanden wegwerken is echter niet alleen een kwestie van de juiste technische hulpmiddelen inschakelen. Uiteindelijk bepalen de betrokken personen of de aanpak slaagt. Schoolleiders, coaches en docenten moeten durven om de sprong naar een gepersonaliseerde aanpak te maken. Een enthousiaste OOP’er moet het technisch weten in te richten en als het nodig is, om hulp vragen. Daarnaast is het verstandig goed na te denken over wie de herhaallessen geeft. Bovendien kan het geen kwaad om een coach in te schakelen die leerlingen vertrouwen geeft en hen op meerdere vlakken kan helpen.
Durf te kiezen voor een individuele aanpak
De trainers van Magister zijn ervan overtuigd dat scholen leerachterstanden succesvol kunnen wegwerken. “Als we de 32 lesuren die een leerling per week volgt zo efficiënt mogelijk indelen voor iedere individuele leerling, gaat het lukken. Dat gaat voor sommige scholen heel wat voeten in aarde hebben, maar wij zouden zeggen: ongekende tijden treed je tegemoet met lef.” Wilt u van gedachten wisselen over leerachterstanden en de helpende hand die Magister hierin kan bieden? Of heeft u hulp nodig bij het aanpakken van leerachterstanden? Wij helpen u graag. Kijk bijvoorbeeld ons webinar over het inzetten van keuzewerkuren om leerachterstanden aan te pakken. Direct aan de slag? We ondersteunen u graag met het inrichten van Keuzewerktijd in Magister. Neemt u contact op met uw accountmanager of stuur een e-mail naar training@magister.nl
